ANKARA (İGFA) –DSİ tarım, güç, hizmet ve etraf olmak üzere dört ana bölümde faaliyetlerini sürdürüyor.
DSİ tarafından 4 ana kesimde yürütülen faaliyetlerin ortak ve kritik noktasını depolama tesisleri (baraj, gölet ve bent) oluştururken, DSİ büyük maliyetlerle inşa ettiği depolama tesislerinde biriktirilen suları, bir damlası dahi israf olmayacak halde son kullanıcısına iletme çabası içinde.
Türkiye’de su, tüm dünyada olduğu üzere en çok tarım bölümünde harcandığını söz eden DSİ Genel Müdürü Mehmet Akif Balta, “Ülkemizde günümüz teknik ve ekonomik kuralları çerçevesinde, çeşitli niyetlere yönelik olarak yıllık tüketilebilecek su potansiyeli 112 milyar metreküp olup, bu ölçünün yıllık 57 milyar metreküplük kısmı kullanılmaktadır. 57 milyar metreküp suyun %77’lik kısmı ise tarım dalında harcanmaktadır. DSİ, bu sahiden yola çıkarak bilhassa 2000’li yılların başından itibaren sulamada büyük oranda tasarruf sağlayan çağdaş sulama sistemlerine geçişi hızlandırmıştır. 2002 yılında ülkemizde %6 düzeyinde olan basınçlı-borulu sulama sistemlerinin oranı günümüz itibariyle %35 düzeyine yükseltilmiştir. Bu oran inşaatı devam eden sulama projelerinde %95 düzeyindedir. Öte yandan mevcut iptidai sulama sistemleri de hayata geçirilen yenileme ve rehabilitasyon projeleri ile modernize edilmektedir. Klasik sulama sistemlerinde 8 hektar sulama alanına saniyede ortalama 30 litre su verilirken çağdaş sulama sistemlerinden yağmurlama ve damlama sulamada 8 hektara saniyede ortalama 10 litre su verilmektedir. Böylece 2/3 oranında su tasarrufu sağlanmaktadır” diye konuştu.
SULAMADA OTOMASYON ÇALIŞMALARI
Tarlalarda su tüketimini düşürerek israfı önleyen, bitkilerin sağlıklı büyümesini sağlayan ve ziraî üretim verimliliğini artıran sulama otomasyonu çalışmalarına DSİ tarafından 2016 yılından itibaren başlandığının altını çizen Genel Müdür Mehmet Akif Balta, “Yapay zekâ takviyeli otomasyon çalışmaları kapsamında; toprak nem sensörleri, hava durumu istasyonları ve bitki ölçüm aygıtları üzere sensörler sayesinde tarım yerlerindeki nem seviyesi, hava şartları ve bitkilerin durumu üzere kıymetli datalar toplanmakta, elde edilen datalar bulut tabanlı platformlarda işlenerek çiftçilere gerçek vakitli sulama imkânı sunmaktadır. Böylelikle çiftçiler bitkilerin sulama ihtiyaçlarına ait daha hassas bilgileri elde etmekte ve su kaynaklarını israf etmeden verimli bir halde kullanabilmektedir. Sulama otomasyonu çalışmaları kapsamında Afyonkarahisar- Çay- Selevir (410 ha) ve Çobanlar- Seyitler (250 ha) sulamaları otomasyon sistemleri ile birlikte işletmeye alınmıştır. Ziraî suyun verimli kullanımı ile ilgili olarak; Türkiye’de su tasarrufu için yapısal önlem çalışmaları kapsamında kapalı sistem sulama alanlarında ön yüklemeli sayaç konseyimi, hacim temelli fiyatlandırmanın yaygınlaştırılması, sulama otomasyonu uygulamaları vb. çalışmalar yürütülmektedir. Bu kapsamda DSİ tarafından inşa edilerek işletmeye alınan; 3 bin 333 hektarlık İmamoğlu Sulaması, 250 hektarlık Seyitler Sulaması, 319 hektarlık Bayırköy Sulaması ve 191 hektarlık Hasanbeyler Sulamalarında sulama otomasyonu projeleri uygulamaya alınmıştır. Ayrıyeten 58 bin 832 adet sayaç, sulama otomasyonunu desteklemek için fiilen kullanılmaktadır.” diye konuştu.
SU TASARRUFUNUN FARKLI YOLLARI
DSİ Genel Müdürü Mehmet Akif Balta, su tasarrufu konusunda yaptığı açıklamada, Tarım ve Orman Bakanlığı, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü ve öbür kurum ve kuruluşlar tarafından hayata geçirilen su tasarrufuna yönelik önlemlerin vatandaşların iştiraki olmadan bir tarafıyla eksik kaldığını söyledi. “Vatandaşlarımız herkes tarafından bilinen; damlatan muslukların onarılması ya da duşta geçirilen mühletin kısaltılması üzere kolay ve tesirli prosedürlerin dışında aşağıdaki formüllerle de kıymetli ölçüde suyun israf edilmesini engelleyebilir” diyen Balta, “Küresel olarak ziraî eserler 1/3 oranında israf edilmekte ve çöpe atılmaktadır. Besin israfını azaltmak, global olarak suyun en çok tüketildiği tarım kesiminde talebi azaltarak su kaynaklarımızın korunmasına yardımcı olacaktır. Tarım dalı üzere güç bölümü de suya bağımlıdır. Elektrik üretimi %90 oranında su ağırdır. Kullanılmayan elektrikli aygıtların ve ışıkların kapatılması elektrik tasarrufunun yanında su israfının da önüne geçecektir.” dedi.
Genel Müdür Mehmet Akif Balta, “Suyu ölçülü ve israf etmeden kullanarak tasarruf sağlayabileceğimiz üzere kaynaklarımızın kirlenmesine mani olarak da birebir sonuca ulaşabiliriz. Evsel atık yağları, son tüketim tarihi geçmiş ilaçları ve kimyasal unsurları lavabo/tuvaletlere dökmeyerek su kaynaklarımızın korunmasına dayanak olabiliriz. Hayat kaynağımız olan su birebir vakitte her türlü mal ve hizmet üretim sürecinin değişmez girdisi pozisyonunda bulunmaktadır. Bu çerçevede tükettiğimiz her eser değişen ölçülerde su içermektedir. Örneğin bir kot pantolon üretmek için 10 bin litre su harcanmaktadır. Hasebiyle hayatın her alanında yapacağımız tasarrufla su kaynaklarımızı korumuş oluruz” diye konuştuç