ANKARA (İGFA) – KPMG Türkiye tarafından hazırlanan “İnşaat ve Gayrimenkul Sektörel Bakış Raporu” 2024 yılı 1. çeyrek sayılarına nazaran 2023 yılında 1,5 milyar TL olan inşaat dalı kıymetinin bu yıl 2,4 önümüzdeki yıl 3,2, 2023 yılında ise 7,4 milyar TL’ye ulaşacağı kestirim ediliyor.
Geçen yıl yüzde 5,4 olan inşaatın GSYH’deki hissesinin ise 2024, 2025 ve 2030 için sırasıyla yüzde 6,8, yüzde 7 ve yüzde 7,1’e yükseleceği öngörülüyor. 2023 yılında 567 milyon TL olan altyapı kesimi kıymetinin ise bu yıl 930 milyon TL önümüzdeki yıl 1,2 milyar TL, 2023 yılında ise 2,6 milyar TL’ye ulaşacağı iddia ediliyor. Geçen yıl yüzde 2,1 olan altyapının GSYH’deki hissesinin ise 2024, 2025 ve 2030 için sırasıyla yüzde 2,6, yüzde 2,7 ve yüzde 2,5 olacağı öngörülüyor.
2021 ve 2023 yılları ortasında Türkiye inşaat bölümü nominal büyümesi yıllık yaklaşık yüzde 100 düzeyindeyken gerçek büyüme 2021 ve 2022 yıllarında negatif taraflı seyretmesine karşın 2023 yılında yüzde 7,8 ile görünümünü bilakis çevirdi. Birebir trendi izleyen Türkiye altyapı kesimi de nominal büyümesi yıllık yüzde 100 düzeyinde seyrederken gerçek büyümesi 2023 yılı prestijiyle yüzde 4,7 olarak gerçekleşti.
Raporla ilgili değerlendirmede bulunan KPMG Türkiye İnşaat ve Gayrimenkul Sektörü Lideri Savaş Görkem Yapan, “Hazırladığımız bu rapor ile inşaat ve gayrimenkul bölümünün potansiyelini net bir biçimde ortaya koyuyoruz. 2023 yılından itibaren bölümde gözlemlenen nominal ve gerçek büyüme oranları, dalın dinamik ve yenilikçi bir yapıya sahip olduğunu gösteriyor. Lakin, finansman meseleleri ve artan maliyetler inşaat bölümünde faaliyet gösteren firmaların önündeki en büyük mahzurlar olarak karşımıza çıkıyor. Dalın, hakikat stratejiler ve finansal tahlillerle bu manileri aşarak büyümeye devam edeceğine inanıyoruz.” dedi.
İNŞAATTA FAALİYETLERİ KISITLAYAN TEMEL ÖGE FİNANSMAN
Rapora nazaran Türkiye inşaat kesiminde faaliyet gösteren şirketlerin 2024 1. çeyrekte ortalama yüzde 59,4’ü faaliyetlerini kısıtlayan rastgele bir faktörün olmadığını açıklarken faaliyetleri kısıtlayan temel ögelerden finansman sıkıntıları ortalama yüzde 30,2’lik hissesiyle teşebbüsleri sınırlayan birincil faktör oldu. Daha sonrasında gelen talep yetersizliği birebir periyotta yüzde 15,8’lik ortalamaya sahip olarak kısıtlayan faktörlerdeki yerini korudu.
Öte yandan dünya genelinde artan kaynak maliyetleri inşaat kesimi üzerindeki tesirini sürdürdü ve Türkiye özelinde inşaat gereç fiyatlarına büyük ölçüde yansıdı. İnşaat maliyet endeksindeki artış bir evvelki yılın tıpkı periyoduna nazaran düşüş trendi gösterse de endeks, 2024 1. çeyrekte ortalama yüzde 69,3 düzeylerinde seyretti.
İnşaat bölümünde 2023’ün birinci çeyreğindeki yüzde 4,2 ve 2023 yılının son çeyreğinde yüzde 3,7 olan takipteki kredilerin nakdi kredilere oranları ise 2024 yılının birinci çeyreğinde yüzde 4,4 düzeyine yükseldi.
2024 yılı birinci çeyreğinde Türkiye genelinde konut satışları 279 bin adet ile düşüş trendini sürdürdü. Konut satışı sayısı konut fiyatlarındaki ani yükseliş, konut kredisi faiz oranlarındaki artış, krediye erişim zorluğunun devam etmesi ve ipotekli konut satışlarındaki azalışla 2023 yılının tıpkı periyoduna nazaran yüzde 1,3 geriledi. 2024 1. çeyrekte İstanbul 48 bin ile Türkiye genelinde en çok konut satışı yapılan kent oldu.
Türkiye’de Mart 2024 prestijiyle 1.230,5 düzeyinde seyreden konut fiyat endeksi (KFE) 2023 yılının birebir ayına nazaran yüzde 52 artış gösterirken gerçek bazda yüzde 9,8 azaldı. Endeks kıymetleri nominal olarak bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran İstanbul, Ankara ve İzmir’de sırasıyla yüzde 40,4, 63,9 ve 49,5 oranlarında arttı.
Raporunun tamamına ulaşmak için tıklayabilirsiniz.