Erdoğan DEMİR / EDİRNE (İGFA) – ADD Keşan Şubesi Erzurum Kongresi’nin 105 .yıldönümü nedeniyle yazılı bir açıklama yaparak Erzurum Kongresi’nin 105.yılını kutladı.
Açıklama şöyle;
“30 Ekim 1918 tarihinde imzalanan şartları son derecede ağır Mondros Mütarekesi, fiilen Osmanlı Devletinin ömrünü tamamladığını ilan ederken Padişah ve hükümeti yalnızca kendi taht ve pozisyonlarını muhafaza pespayeliği içinde milleti başsız bırakıp mukadderatına terk etmişti. Bu esnada galip devletlerin vatanın dört bir yanını işgal etmeleri, orduların terhis edilmesi ve silahlarının teslimi yanında Doğu Anadolu ve Doğu Karadeniz’deki Rus hücumları, beraberinde Ermeni ve Pontus çeteleri kalkışmaları, nihayet 15 Mayıs 1919’da da Yunan ordusunun İzmir’e çıkışı halkın Müdafaa-i Hukuk ve Reddi İlhak cemiyetleri kurarak bölgesel, münferit direniş hareketleri başlatmasına neden oldu.
Mustafa Kemal Paşa’nın 19 Mayıs 1919’da 9. Ordu Müfettişi olarak geldiği Samsun’da karşılaştığı durum bu idi. Paşa, 22 Haziran 1919’da yayınladığı Amasya Tamimi ile ulusu direnişe çağırmış, “Milletin istiklâlini tekrar milletin azim ve kararı kurtaracaktır” demiş, bu maksatla Eylül ayı başında Sivas’ta bir Ulusal Kongre toplanacağını duyurmuştu. Bu kongre öncesi Doğu Anadolu ve Doğu Karadeniz’deki Müdafaa-i Hukuk ve Reddi İlhak cemiyetlerinin katılacağı bir bölgesel kongrenin de Erzurum’da toplanması kararlaştırıldı. Kongreler ulusun Ulusal Mücadele’ye iştirakini sağlamada yaşamsal değerdeydi.
Trabzon, Erzurum, Sivas, Bitlis ve Van’dan katılan 62 delege ile 23 Temmuz – 7 Ağustos 1919 tarihleri ortasında toplanan Erzurum Kongresi, bölgesel olmasına rağmen Mustafa Kemal Paşa’nın Ulusal Bağımsızlık uğraşının başkanı olma yolundaki birinci adımı olarak tarihe geçmiştir.
Mustafa Kemal, Samsun’a çıktıktan yalnızca 20 gün sonra “zararlı ve tehlikeli” niyet ve teşebbüsleri nedeniyle hükümet tarafından İstanbul’a çağrılmış, kabul etmeyince 8-9 Temmuz 1919 gecesi Padişah buyruğuyla misyondan alınmış, tıpkı gece ömrünü verdiği askerlik mesleğinden ayrılmış ve gayretini milletin sinesinde bir vatansever olarak sürdürmüştür. 9 Temmuz 1919’dan Erzurum Kongresinin toplandığı 23 Temmuz 1919’a kadar geçen 14 günü hiçbir makam, rütbe ve yetki sahibi olmaksızın kongre hazırlıkları ile
geçiren Mustafa Kemal, toplantının başladığı 23 Temmuz günü Kongre, sonlandığı 7 Ağustos’ta da Temsilciler Kurulu Başkanlığına seçilmeyi başarmıştır. Bu kongrede başlayan Ulusal Uğraş önderliği, Sivas Kongresi’nde yeniden Kongre Başkanlığıve Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Heyet-i Temsiliye Reisliği ile devam etmiş, akabinde Büyük Millet Meclisi Reisliği, Büyük Millet Meclisi Orduları Başkomutanlığı ve Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı’na ulaşmış, sonuçta 19 Mayıs 1919’da çıktığı kutlu seyahat O’nu, Türk Ulusu’nun değişmez lideri Atatürk olarak tarihe altın harflerle kaydetmiştir.
Doğu vilayetleri Müdafaa-i Hukuk ve Reddi İlhak Cemiyetleri toplantısı niteliğindeki Erzurum Kongresi, bir avuç kahramanın kararlı seyahatinin örgütlü bir harekete dönüşmesinin birinci etabıdır.
Atatürk bu süreci Büyük Nutuk’ta şöyle anlatıyor:
“Öncelikle ben, ne olursa olsun, Kongreye katılmalı ve yönetmeliydim. Çünkü hiç vakit yitirmeden ulusal istencin işler duruma getirilmesi ve ulusun silahlı ve aksiyonlu olarak tedbirler almaya başlamasının sağlanması zorunluluğuna inanıyordum. Bu temel prensipleri benimsetip karara bağlatabilmek için, Kongrede çalışmayı ve yöneterek üyeleri aydınlatmayı elzem görüyordum. Hakikaten o denli oldu.”
Mustafa Kemal Paşa ile birlikte yola çıkanlardan ihanet edenler de oldu, korkup yarı yolda terk edenler de, kurtuluştan çabucak sonra Cumhuriyete ve ihtilallere karşı çıkıp ayrılanlar da… Samsun’dan Havza, Amasya ve oradan Erzurum’a kadar yapılan seyahat da
sayısız mahzurlar ve tehlikeler bertaraf edilerek gerçekleştirilebildi. Evvelce 10 Temmuz’da başlayacağı duyurulan kongre çeşitli zahmetler nedeniyle lakin 13 gün sonra açılabildi.
Üstün liderlik yeteneği ile tüm problemleri çözüp bütün zorlukları aşarak gayelerine ulaşan Mustafa Kemal Paşa, liderliğin kıymetini de Erzurum Kongresi bağlamında şu sözlerle tabir ediyor:
“Efendiler, tarih kelam götürmez bir halde ortaya koymuştur ki, büyük işlerde muvaffakiyet için yeteneği ve gücü sarsılmaz bir liderin varlığı çok gereklidir. Bütün devlet büyüklerininumutsuzluk ve güçsüzlük içinde, bütün ulusun başsız olarak karanlıklar içinde kaldığı bir sırada, yurtseverim diyen bin bir çeşit kişinin, bin bir türlü tavır ve inanç gösterdiği kaoslu bir vakitte müracaatlarla, birçok saygın ve güçlü şahısların kelamlarına uyma zorunluluğuna inanmakla, sağlam, temelli ve bilhassa sert yürünebilir mi ve en sonunda
ulaşılması çok güç olan amaca varılabilir mi? Tarihte, buna ulaşmış bir topluluk gösterilebilir mi?
Erzurum Kongresi’nde yaşananlar, kararlı önderlik, gerçekçi gayeler ve hakikat yol haritasıyla bir avuç kahramanın, yok edilmek istenen bir ulusu bağımsızlığına kavuşturabileceğini göstermiştir.
Atatürkçü Fikir Derneği’nin on binlerce üyesi, Büyük Atatürk’ün başarısı kanıtlanmış ve günümüzde de geçerli olan ideolojisi Kemalizm’in rehberliğinde milletimizle birlikte Tekrar Atatürk Cumhuriyeti’ne ulaşma azim ve kararındadır.
Erzurum Kongresi’nin 105. yılı kutlu olsun!”