BURSA (İGFA) – İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, önceki gün gerçekleşen helikopter kazasında ömrünü yitirdi. Reisi ile beraber Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan ve 7 kişinin bulunduğu helikopterin şiddetli hava şartları nedeniyle kaza yaptığı tabir edilirken, ‘kaza ihmalden mi kaynaklandı ve bundan sonraki süreçte İran’da neler olacak’ sorularının yanıtları da merak ediliyor. Bursa Teknik Üniversitesi (BTÜ) İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Milletlerarası Bağlar Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Burak Darıcılı, İran’da anayasa gereği 50 gün içerisinde yeni cumhurbaşkanının seçilmesi gerektiğini söyledi. Darıcılı, “İran’daki bu seçim sürecini, Dini Başkan Hamaney’in atayacağı cumhurbaşkanı yardımcısı, yargı erkinin başkanı ve meclis başkanı yönetecek. 50 gün sonra yine seçime gidilecek. Lakin yaklaşık iki aylık süreçte İran’da rastgele bir istikrarsızlık ya da dış siyasetinde farklılık beklemiyoruz. Zira İran rejimi, Hamaney ve Anayasayı Müdafaa Kurulu tarafından çok sıkı bir formda yönetiliyor. Misyon ve yetki olarak Cumhurbaşkanı’nın sistemde aslında çok fazla rolü yoktu. Ana siyasetleri Hamaney beliriyordu, hasebiyle sistemde bir istikrarsızlık olacağını düşünmüyorum” tabirlerini kullandı.
“ELDEKİ DATALAR OLAYIN KAZA OLDUĞUNU GÖSTERİYOR”
Yaşanan olayın bir kaza ya da sabotaj olduğunu söyleyebilmek için kâfi bilgi olmadığını lakin İran tarafından bunun hava kaidelerine bağlı bir kaza olarak bildirildiğini kaydeden Ali Burak Darıcılı, “Kullanılan helikopterin 30 yaşını aşmış olması, yedek modül konusunda önemli bir ambargo durumunun kelam konusu olması, helikopterin teknik özelliklerinin çok sıkıntı hava şartlarında uçmaya müsait olmadığı üzere bilgiler var. Bu bilgilere bakınca kaza olma ihtimali daha yüksek üzere görünüyor” biçiminde konuştu.
“UÇUŞTA ÖNEMLİ BİR GÜVENLİK ZAFİYETİ KELAM KONUSU”
Reisi’nin uçuşunda önemli bir güvenlik zafiyeti olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Darıcılı, “İran, ambargo nedeniyle helikopter alamıyor, kendisi de üretim yapamıyor. Lakin bu kadar eski tip helikopterle Reisi’nin uçması büyük bir güvenlik zafiyeti. Yeniden Cumhurbaşkanı ile dışişleri bakanının birebir helikopterde olması güvenlik protokollerine alışılmamış. Muhafaza grubuyla alakalı da zafiyet söz konusu. Reisi uçmak için talimat vermiş olabilir ancak mevcut şartlarda müdafaa takımının uçuşu yaptırmaması gerekirdi” sözlerinde bulundu.
“TÜRK İHA’SININ KAPASİTESİ GLOBAL ÇAPTA TANINDI”
İran’ın nükleer kapasitesi, balistik füzeleri ve kendi insansız hava araçlarının (İHA) olduğunun altını çizen Ali Burak Darıcılı, “Helikoptere ulaşmakta zorluk çeken İran sisteminin, teknolojik manada aşikâr bir aralık aldığını fakat kıymetli bahislerde aralık alamadığını görüyoruz. Burada Türk Silahlı Kuvvetleri’ne ilişkin insansız hava aracı Akıncı tarafından helikopterin yerinin tespit edilmesi çok değerli. Türk İHAsının helikoptere ulaşım rotasını 200 bin kişi izlemiş. Bu durum inanılmaz bir yumuşak güç ve kamu diplomasisi enstrümanı… Bu tespit sayesinde Türk silah ve İHA dalının ne kapasitede olduğunu da global seviyede göstermiş olduk. Başka taraftan ise İran sisteminin bu mevzuda zafiyet içerisinde olduğunu memleketler arası sistem gördü” diye konuştu.