Özlem Özgüt Yörekli – abdpost.com / ABD (İGFA) – Dünyaca ünlü bilim insanı Canan Dağdeviren, bilhassa giyilebilir elektronik sütyen projesi üzerinde durarak bu aygıtın bayanların sıhhat takibini nasıl kolaylaştıracağını anlattı.
Amerika’da Pir Sultan Abdal Kültür Derneği’nin etkinliğinde ömrü ve mesleği hakkında da konuşan Canan Dağdeviren, sunumunda babaannesi İpek’in hayat kıssasını anlattı.
Dağdeviren, Sivas’ın İmranlı ilçesindeki Kapıkaya köyünde doğan babaannesinin, hayatının zorluklarıyla çaba ederken, kendisine de ilham verdiğini belirtti. Babaannesinin “Ben çok acılar çektim, fakat senin beşerler ismine yaptıkların beni keyifli ediyor” diyerek kendisine cüret verdiğini de söyleyen Dağdeviren, bu anıların bayan sıhhatine odaklanmasında büyük bir motivasyon kaynağı olduğuna vurgu yaptı. Dağdeviren, kendi geçmişinden yola çıkarak bayan sıhhatine olan bağlılığını vurgulayarak “Babaannem çok acılar çekti fakat ben onun hayatına mana katmak için çalışıyorum” dedi.
KADIN SIHHATİNDE YENİ DÖNEM
“Giyilebilir sütyen, operatör bağımsız çalışarak, bayanların her ay kliniklere gitmeden kendi kendilerini tarayabilmelerine imkan tanıyor” diyen Dağdeviren, aygıtın değerini, “Kadınların yüzde 30’unun göğüs kanseri hadiseleri, tarama randevuları ortasında gelişiyor. Şayet bu kanserleri daha erken yakalayabilirsek, güzelleşme oranları yüzde 98’e kadar yükselebilir.” dedi. Son yıllarda bayan sıhhati alanında geliştirdikleri aletlerin, göğüs kanseri taraması için büyük ehemmiyet taşıdığını belirten Dağdeviren, “Bizim yaptığımız aletler, konutta kullanılabilen, ucuz ve rahat cihazlardır” dedi. Dağdeviren bilhassa, mevcut mamografi tekniklerinin getirdiği zorlukları aşmayı hedeflediklerini kaydetti.
Dağdeviren, geliştirdikleri teknolojinin sıhhat hizmetlerine erişimi artıracağını ve maliyetleri düşüreceğini vurguladı. “Hedefimiz, yıllık 15-16 milyon dolarlık bir tasarruf sağlamak ve hayatta kalma oranlarını yüzde 100’e çıkarmak” halinde konuştu. Dağdeviren, aygıtın kullanımıyla birlikte, göğüs kanserine yakalanma riskinin daha düşük olacağına inandığını söz etti.
Dr. Dağdeviren, sunumda Türk öğrenci Lara Özkan’a da özel olarak değindi. Lara’nın projeye katkılarının altını çizen Dağdeviren, genç bilim insanlarıyla işbirliğinin kıymetini vurguladı. “Lara, bu merkezde kıymetli bir katkı sundu. Kendisiyle birlikte geleceğe umutla bakıyoruz” dedi.
LARA ÖZKAN: PROJENİN GENÇ YÜZÜ
Canan Dağdeviren’in son derece kıymet verdiği takımındaki Türk öğrenci Lara Özkan da projeye katkılarından bahsetti. “Bu projede yer almak benim için büyük bir talih. Bayan hastalıkları için kıymetli bir yenilik sunuyor,” diyen Lara, aygıtın sağladığı avantajları vurgulayarak “Evde kendi kendine tarama yaparak, bayanlar için büyük bir kolaylık sağlıyoruz” diye ekledi. Dağdeviren, geliştirilen giyilebilir ultrason teknolojisinin biyouyumlu polimerlerden yapıldığını ve konutta kullanılabilecek formda tasarlandığını belirtti. “Hedefimiz, bu teknolojiyi daha erişilebilir kılmak ve her bayanın hayatını kurtaracak bir sistem geliştirmek” diyerek projelerinin geleceğine dair umut verdi.
Dr. Dağdeviren, araştırmalarına devam ederek 12 milyon bayanın hayatını kurtarmayı hedeflediklerini söz eden Dağdeviren, “Bu seyahatimiz, bilimin ateşiyle devam edecek” diyerek, genç kuşak bilim beşerlerine ilham vermeye devam edeceklerini söyledi.
