İSTANBUL (İGFA) – Geçen yıl programa birçok öğrencinin katıldığını ve sertifikalarını aldığını anlatan İletişim Başkanı Altun, bugün açılışını yaptıkları programın da tekrar birebir biçimde bağlantı alanında uzmanlaşmak isteyen, tecessüs sahibi öğrencilerin teveccühüne mazhar olacağına inandığını söz etti.
Charles Dickens’ın başyapıtı olan “İki Kentin Hikâyesi” romanına “Hem çağların en uygunu hem de en kötüsüydü. Hem akıl çağı hem de aptallık çağıydı. Bir taraftan aydınlık bir taraftan karanlık çağıydı. Umudun baharıydı fakat birebir vakitte ümitsizlik kışıydı.” kelamlarıyla başladığını aktaran İletişim Başkanı Altun, “Dickens’ın bu tasviri zannediyorum hepimize içinde yaşadığımız bu çağı hatırlatıyor. Bir taraftan insanlık çağının tepelerinde gezinirken başka taraftan türlü kötülüklere düçar oluyor. Bir yandan bilişim, yapay zekâ, uzay teknolojilerindeki gelişmeler aydınlık bir gelecek vadederken öte yandan da insanlık, tarihinin en çetrefilli meydan okumalarıyla problemleriyle yüzleşiyor.” diye konuştu.
İletişim Başkanı Altun, hem bugüne hem de geleceğe ait optimist ve karamsar senaryoların pek birçoklarının merkezinde daima bağlantı ve medya alanındaki gelişmelerin yer aldığına dikkati çekti.
Modern periyotta en temel insani etkileşimlerden demokratik çoğulculuğa kadar irtibat ve medya sanayisinin türlü nimetlerini insanlığın deneyim ettiğini dile getiren İletişim Başkanı Altun, bu yüzden yaşanılan çağın “iletişim çağı” ile “enformasyon toplumu” üzere farklı terkiplerle nitelendiğini söyledi.
İletişim Başkanı Altun, 1990’lardan itibaren internetin, 2010’lardan sonra ise toplumsal medyanın yaygınlaşmasıyla insani etkileşim imkânlarının artmasına, bağlantının demokratikleşmesine daha çok referans verilmeye başlandığına işaret ederek, şöyle devam etti:
“Ne var ki çok vakit geçmeden yaşanan gelişmeler, yeni global irtibat ekosistemi içinde fırsatlar yanında tehditlerin de var olduğunu konuşmamız gerektiğini bizlere gösterdi. Oysa kitle bağlantı süreçleri içinde fırsatlar kadar tehditlerin de yer aldığını daha erken devirlerden itibaren biliyorduk. Daha 1960’lı yıllarda, örneğin Marshall McLuhan, enformasyonun global alandaki yayılımıyla birlikte insanlık ailesinin tek bir şuur tarafından tek tipleştirildiğini, manipüle edildiğini, yönlendirildiğini söylemişti. Bir öteki deyişle internet ve toplumsal medya öncesinde de kitle irtibat araçlarının globalleşmesiyle birlikte farklı renklere, lisanlara, inançlara ve kültürlere sahip milletlerin tek tipleşmesinden, tek bir zihniyetin başka zihniyetleri tahakküm altına almasından dem vurulduğuna sıklıkla şahitlik ettik. Ne var ki bu tipten tenkit ve değerlendirmeler yeni medya sistemiyle dijital medya ekosisteminin inşasıyla birlikte çok daha ağırlaştı. Gelinen noktada, memleketler arası alanda irtibat ve medyanın tesirlerinden bahsederken çok daha net formda kitle bağlantı araçlarının beşere ilişkin çeşitlilikleri, kıymetleri, kültürel ögeleri aşındırarak karikatürize ettiğini, farklı ömür biçimlerini ve zihniyetleri aynileştirdiğini, tek tipleştirdiğini görebiliyoruz.”
“DEZENFORMASYON, ÇAĞDAŞ TOPLUMLARIN BUGÜN GERÇEK MANADA DEMOKRASİ KRİZİ YAŞAMASININ MÜSEBBİBİDİR”
İletişim Başkanı Altun, bunlara ek olarak dijital medya sistemi içinde yeni yeni tehditler ve meydan okumalarla karşılaştıklarını belirterek, “Kuşkusuz bu meydan okumaların en büyüğü hakikatin sıradanlaşması, değersizleşmesi, palavranın hakikatin yerini almasıdır. Bir manada hakikat krizidir. Bu krizi, bu meydan okumayı besleyen en önemli öge ise ‘çağımızın vebası’ olarak söz edebileceğimiz dezenformasyondur.” dedi.
Bu nedenle bu yılki “Bâb-ı Âli Okulu” programının ana temasını “21. Yüzyılda Dezenformasyon Tehdidi ve İrtibat Stratejileri” olarak belirlediklerinin altını çizen İletişim Başkanı Altun, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Program boyunca dezenformasyonun irtibat stratejilerindeki yerini, diplomatik münasebetlerdeki rolünü, siyasal ve toplumsal süreçlerdeki olumsuz tesirlerini etraflıca ele alacağız. Ve elbette dezenformasyonla gayret stratejileri de alanında uzman şahıslarca ortaya konacak. Biz, bu tipten programlarla hatırı sayılır bir müddettir dezenformasyon tehdidine dikkat çekerken bir yandan da yabancı hükûmetlerin ve memleketler arası kuruluşların bu tehlikeyi ve onunla çabayı gündemlerine almaya başladıklarını da görüyoruz. Örneğin, Dünya Ekonomik Forumu dezenformasyonun gelecekte savaş, harikulâde hava şartları ve enflasyon üzere tehlikelerden daha büyük bir global tehdit olduğunu vurgulamıştır. Bu tehdidin daha da büyüyeceği öngörüsünde bulunmuştur. Başka yandan Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Kurulu, dezenformasyonun insan haklarına ziyan veren esas etmenlerden birine dönüştüğünü vurgulamıştır.”
İletişim Başkanı Altun, yaşanılan çağın irtibat ve bilişim çağı olmasının yanı sıra tıpkı vakitte bir dezenformasyon çağı olduğuna dikkati çekerek, şunları anlattı:
“İletişim ve medya alanındaki yeni teknolojik gelişmeler dezenformasyonun yayılmasını tekrar maalesef hiç olmadığı kadar artırmıştır, kolaylaştırmıştır. Örneğin, bugün tek başına yapay zekâ uygulamaları dezenformasyonun yayılımını devasa ölçülerde hızlandırmış durumda. Araştırmalara nazaran, yalnızca Mayıs 2023’ten bu yana yapay zekâ tarafından üretilmiş dezenformasyon içerikli sitelerin sayısı 49’dan 802’ye yükselmiş durumda. Dezenformasyon faaliyetlerinin bu kadar artmasının, siyasal, toplumsal, ekonomik, kültürel ve insani açıdan maliyetler doğurması kaçınılmazdır. Dezenformasyon, temelinde hem insanların hislerine hitap eden provokatif içeriklerle hem de sosyo-politik süreçleri yönlendirmeyi hedefleyen radikal müdahalelerle tarihin akışına tesir etme uğraşıdır. Dezenformasyon, sebebiyet verdiği hakikat kriziyle çağdaş toplumların bugün gerçek manada bir demokrasi krizi yaşamasının da müsebbibidir.”
İRAN CUMHURBAŞKANI REİSİ’NİN VEFATI SONRASI “MİLLÎ YAS” DEZENFORMASYONU
Demokrasiyi, “özgür bireylerin siyasal alana serbestçe katılmaları ve gerçek bilgilerle siyasal karar alma süreçlerine taraf vermeleriyle teşekkül eden, işleyen bir sistem” olarak tanımlayan İletişim Başkanı Altun, “Eğer ki bireylerin bilgi kaynakları manipüle edilir ve palavra içeriklerle bireyler tesir altına alırsa bu takdirde siyasal özneden değil, manipüle edilmiş medya tüketicisinden kelam edebiliriz. Bu da her şeyden evvel toplumların kendi yazgısına hükmetme, kendi geleceklerini tayin etme noktasında sağlıklı bir ortak irade geliştirmelerine mahzur olur. Ve bütün bunlar demokratik sistemler yerine otokratik yapıların kendilerine alan açmaları sonucunu beraberinde getirir.” değerlendirmesini yaptı.
İletişim Başkanı Altun, ulusal ve memleketler arası medya ile irtibat süreçlerine bakıldığında dezenformasyon eseri haberlere ve uydurulmuş haber içeriklerine rastlandığını anlattı.
Bunu en son İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin vefatı sonrası yapılan dezenformasyonlarda gördüklerini dile getiren İletişim Başkanı Altun, şu ifadeleri kullandı:
“İran Cumhurbaşkanı’nın vefatı üzerine, daha evvel vazifede olan öbür ülke önderlerinin vefatında yapıldığı üzere bir günlük yas ilan edildi. Bunun ardından, birtakım medya organları İran Cumhurbaşkanı’nın vefatı için ‘Millî Yas’ ilan edilirken, 6 Şubat sarsıntısında ‘Millî Yas’ ilan edilmediğine ait palavra haberleri deverana sokmaya başladı. Mesela geçmişte, 6 Şubat için ‘Cumhurbaşkanı Ulusal Yas ilan etti.’ diye haber yapan bir medya organı çekinmeden ‘Depremde ilan edilmeyen yas niçin artık?’ diye manşet atabildi. Bir televizyondaki ana haber spikeri ise izleyicilerinin gözünün içine baka baka ne yazık ki bu palavrası tekrarladı. Neyse ki tam yayın esnasında programın editörü, Dezenformasyonla Çaba Merkezimizin savın dezenformasyon olduğunu, 6 Şubat zelzeleleri sürecinde tekrar Cumhurbaşkanı’mızın ‘7 gün Ulusal Yas ilan edildiği’ istikametindeki bilgilendirmesini ana haber spikeriyle paylaştı ve o da palavra haberini düzeltti. Elbette bu palavra haberin düzeltilmesi olumlu bir durumdu ancak düzeltmek zorunda kaldı ancak özür dilemedi, geçiştirdi. Hâlbuki hakikat geçiştirilmez.”
“İSRAİL, DEZENFORMASYON BOMBARDIMANIYLA HAKİKATİ DE KATLETMEYE ÇALIŞTI”
İletişim Başkanı Altun, tüm bu dezenformasyon yağmuruna karşın “ulusal ve memleketler arası alanda hakikatin sesi kısılmasın” diye çaba verdiklerini ve umutlarını kaybetmediklerini, büyüttüklerini vurgulayarak, Batı üniversitelerindeki İsrail zulmüne direnen öğrencilerin, Filistin’i tanıdığını ilan eden ülkelerin bu umudun canlı olduğunun somut nişanesi olduğunu söyledi.
İsrail’in, Gazze’de 230 gündür işlediği hataları örtmek için dezenformasyonu bir silah olarak kullandığının altını çizen İletişim Başkanı Altun, “45 bin çocuk, bayan, yaşlıyı katleden İsrail, dezenformasyon bombardımanıyla hakikati de katletmeye çalıştı. Lakin biz İsrail’in dezenformasyon siyasetine, stratejisine karşı çok güçlü bir halde gayret verdik, vermeye devam ediyoruz. Ve gün sonunda gür sedası galip geliyor ve gelecek. Bütün baskılara karşın üniversitelerde İsrail’in soykırımına yönelik yansılar devam ediyor. Öbür taraftan istilacı ve işgalci kimliğinin yanına soykırım üzere büyük bir utancı da ekleyen İsrail’e, İsrail’i destekleyen milletlerarası Batılı sisteme, devletlere karşın İspanya, Norveç ve İrlanda, Filistin devletini tanıdığını ilan ediyor. Bu gelişmeler tüm baskı ve yıldırma teşebbüslerine karşın dezenformasyonla çabayı sonuna kadar kararlılıkla sürdürmemiz gerektiğini bize apaçık göstermektedir.” diye konuştu.
İletişim Başkanı Altun, “Dezenformasyon, demokratik sistemlerin korunması için de uğraş edilmesi gereken, global bir problemdir. Şayet dezenformasyonun hâkim olduğu bir medya ve siyaset nizamı varsa orada ayrımcılık, nefret söylemi vardır. Orada sivil toplumun parçalandığını, siyasal rekabetin yerini ideolojik düşmanlıkların aldığını, linç kültürünün yaygınlaştığını ve bireylerarası, toplumlararası ilgilerde inanç erozyonu yaşandığını görürsünüz. Bütün bu nedenlerle dezenformasyonun ne olduğunu bilmeli, tanımalı ve onunla gayret etmeliyiz.” tabirlerini kullandı.
“DEZENFORMASYONLA UĞRAŞ ETMEMİZİ MÜMKÜN KILAN STRATEJİLERİ BARINDIRIYOR”
Dezenformasyonla uğraşta atılması gereken adımların “kurumsal düzlemde alınması gereken tedbirler” ve “kişilerin dezenformasyona karşı yapması gerekenler” olarak iki noktada toplanabileceğini belirten İletişim Başkanı Altun, kurumsal düzlemde medya okuryazarlığı hassaslığının geliştirilmesi, yeni medya mesleklerinin standartlarının belirlenmesi ve tüzel altyapının şimdiki medya-iletişim ekosisteminin gereksinimlerine nazaran güncellenmesi üzere önlemlerin bu noktada kıymet arz ettiğini vurguladı.
İletişim Başkanı Altun, diğer yandan dezenformasyonla çabada kişisel seviyede dikkat edilmesi gereken konuların da göz gerisi edilmemesi gerektiğine işaret ederek, şunları söyledi:
“Bu bağlamda, rastgele bir haberin doğruluğundan emin olmak için kelam konusu haberin kaynağına bakmak ve kaynağının sağlam olup olmadığını denetim etmek hayati ehemmiyettedir. Yeniden haberin kaynağına kim yahut neresi olduğuna kesinlikle bakmak durumundayız. Haberlere eleştirel bakmak, kuşkuyu, merakı elden bırakmamak zorundayız. Eski haberlerin yeni üzere yayınlanma ihtimaline karşı haberlerin tarihlerini denetim etmeliyiz. Paylaşım yaparken içeriğin doğruluğundan kesinlikle emin olmalıyız. Toplumsal medya paylaşımlarında hukuksal ve ahlaki sorumluluğun kullanıcıda olduğunu bilmek, dezenformasyon içerikli bir haberi üretmek kadar onu yaymanın da bir hata olduğunu bilmek, dezenformasyon sarmalına kapılmamak için alınması gereken önlemlerden biri olarak zikredilebilir.”
Hakikatin sıradanlaştırılmaya çalışıldığı ve ismine “post truth” yani “hakikat sonrası çağı” ismi verilen bu çağda bu global sıkıntıya karşı ferdî ve kurumsal düzlemde gayret etmenin Bağlantı Başkanlığı olarak en kıymetli faaliyetlerinden biri olduğuna dikkati çeken İrtibat Lideri Altun, “Cumhurbaşkanı’mız Sayın Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde hayata geçirdiğimiz Türkiye Bağlantı Modeli’miz, bu noktada birçok farklı enstrümanla dezenformasyonla uğraş etmemizi mümkün kılan stratejileri bünyesinde barındırmaktadır. Ulusal ve milletlerarası nitelikte, hakikati merkeze alan yayınlarımızla sempozyum, panel ve çalıştay üzere çok boyutlu faaliyetlerimizle Başkanlığımız bünyesinde faaliyet gösteren Dezenformasyonla Gayret Merkezimizle 7 gün 24 saat hakikat nöbetini tutmaya devam ediyoruz. Bâb-ı Âli Okulu programı da bu çerçevede değerlendirilmeli, hakikat çabamızın bir ögesi olarak telakki edilmelidir.” tabirlerini kullandı.
İletişim Başkanı Altun, Bâb-ı Âli Okulu programının hakikatperver ve nitelikli medya mensuplarının yetişmesine katkı sunacağına yürekten inandığını tabir ederek, programda emeği geçenleri tebrik etti, programın verimli geçmesini diledi.