ANKARA (İGFA) – “Kuru soğan, domates ve kuru kayısı eserlerinde üreticilerimiz pazarlama sorunu yaşıyor” vurgusu yapan Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Lideri Şemsi Bayraktar, kuru soğan fiyatındaki düşüşün üreticiyi düşündürdüğünü söyledi.
“Kuru soğanda erkenci çeşitlerin hasadı Amasya ve Merzifon bölgelerinde başladı” diyen Bayraktar, “Erkenci soğan depolanamadığı için üreticilerimiz eserini kısa müddette elinden çıkarmak zorunda kalıyor. Rekolte yüksekliği ve süratli hasat arzda artışa neden oldu, bu sebepten soğan fiyatları düştü. Geçen sene Temmuz ayında 6 lira 50 kuruş olan kuru soğan fiyatı enflasyon ve girdi fiyatlarındaki artışa karşın yüzde 6 oranında azaldı. Hala ortalama 6 lira düzeyinde olan soğan fiyatları, Polatlı’da 5 liraya kadar geriledi. Kuru soğanda bu yılki randıman yüksekliği ve erkenci çeşitlerin ihracata uygun olmayışı nedeniyle piyasadaki arz fazlası fiyatların gerilemesine neden oluyor. Üreticilerimiz maliyetin altına düşen fiyatlarla eserlerini satmak zorunda kalıyor. Bin bir zorlukla üretimini devam ettiren kuru soğan üreticilerimiz emeğinin karşılığını almayı bekliyor.” diye konuştu.
Ziraat Odaları’ndan alınan bilgilere nazaran İzmir ve Bursa üzere salçalık domates üretimi olan vilayetlerde üretim alanlarında yüzde 30’lara varan artış olduğu görüldüğünü söz eden TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, “Domateste meydana gelen arz artışı fiyatların düşmesine neden oldu. Fiyatların düşmesinin bir öbür sebebi de üreticilerimizin salça fabrikalarıyla yaşadığı dertlerdir. Ziraat Odalarımızdan aldığımız bilgilere nazaran fabrikalar üreticilerimizle kontrat yapmaktan kaçınıyor, kontrat yaptığı üreticimizden eseri alırken de yüksek fire oranları çıkarıp üreticilerimizi mağdur ediyor. Son yıllarda birtakım eserlerin gerek üretiminde gerek pazarlamasında gerekse piyasa fiyatlarında yaşanan istikrarsızlıklar planlı ve kontratlı üretimin ne derece değerli olduğunu ortaya koyuyor.” dedi.
TEMMUZ AYI ÜRETİCİ MARKET FİYATLARI
Genel Lider Bayraktar, Temmuz ayında üretici ve market ortasındaki fiyat farklarına ait de değerlendirmelerde bulundu.
En fazla yüzde 420,5 ile havuçta görüldüğünü tabir eden TZOB Genel Başkanı Bayraktar, “Havuçtaki fiyat farkını yüzde 333,9 ile limon, yüzde 328,6 ile elma, yüzde 313,9 ile kuru incir takip etti. Havuç 5,2 kat, limon ve elma 4,3 kat, kuru incir 4,1 kat, kuru kayısı 3,9 kat fazlaya satıldı. Üreticide 6 lira olan havuç 31 lira 23 kuruşa, 15 lira olan limon 65 lira 9 kuruşa, 10 lira 38 kuruş olan elma 44 lira 49 kuruşa, 115 lira olan kuru incir 476 lira 9 kuruşa markette satıldı. Temmuz ayında fiyatı en fazla artan eser markette limon, üreticide yumurta olurken, fiyatı en fazla düşen eser ise hem markette hem de üreticide karpuz oldu” diye konuştu.
Bayraktar, Temmuz ayında markette 37 eserin 13’ünde fiyat artışı, 24’ünde fiyat azalışı olduğunu kaydetti.
Markette fiyatı en fazla artan eser yüzde 36,2 ile limonun olduğunu belirten Bayraktar, “Limondaki fiyat artışını yüzde 32,9 ile elma, yüzde 13,9 ile yumurta, yüzde 12, 6 ile maydanoz takip etti.Markette fiyatı en fazla azalan eser ise yüzde 42,4 ile karpuz oldu. Karpuzdaki fiyat düşüşünü yüzde 27,8 ile patates, yüzde 25,5 ile Antep fıstığı, yüzde 21,2 ile kabak izledi” dedi.
Bayraktar değerlendirmesinde ayrıyeten üretici fiyat değişiminin nedenlerine de vurgu yaptı.
“İklim değişikliğinden kaynaklanan çok sıcaklar ve şiddetli yağışlar birçok kesimi olduğu üzere tarım kesimini de olumsuz etkiledi. Çok sıcaklar tarım eserlerinde hasara ve randımanda kayıplara neden oldu” diyen Bayraktar, “Yeşil soğan, marul, yeşil fasulye ve maydanozda yaşanan fiyat artışı arzdaki azalmadan kaynaklandı.Yeşil mercimeğin fiyatı yeni dönem eseri olmasından ötürü yükseldi. Karpuz, kabak, salatalık ve sivri biberde ağırlaşan hasatla birlikte eser arzındaki artış fiyatların düşmesine neden oldu. Havuçta talepteki azalma fiyatın düşmesine neden oldu. Yumurtada arz ve talepteki değişimlerden kaynaklı fiyatta yükselme yaşandı” diye konuştu.