İZMİR (İGFA) – Zeytin ağaçları, 2022/23 dönemindeki 422 bin ton zeytinyağı ve 735 bin ton sofralık zeytin rekoltesini tekrarlayacak bir manzara verirken, 1 Ağustos 2023 tarihinde dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına getirilen yasağın 10 aydır kaldırılmaması Türk zeytinyağı dalının reaksiyonunu çekiyor.
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği konut sahipliğinde, bir ortaya gelen Türk zeytin ve zeytinyağı kesiminin yazgısını tayin eden 20 kurum, yayınladıkları ortak bildiriyle, tarım eserlerinde ihracatın üreticilerin sigortası olduğu, üreticilerin elinden sigortasının alınmaması gerektiğini dillendirerek, dökme ve varilli zeytinyağı ihracatındaki yasağın çabucak kaldırılması talebinde bulundular.
20 kurumun imza koyduğu ortak bildiride; “2023/24 döneminde; Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi’nin belirlediği 185 bin ton rekolte ve bir evvelki rekor üretimin olduğu yıldan 170 bin ton dönem stoku ve Suriye’den gelen 30 bin tonla bir arada 385 bin ton zeytinyağı arzı oluşmuştur. Varsayımı 60 bin ton zeytinyağı ihracatı ve 125 bin ton tüketim ile önümüzdeki döneme 200 bin ton zeytinyağı stoku devredecektir. Bu ölçü iç piyasanın gereksinimini rahatlıkla karşılayacağı üzere, ihracat yapılmasına da imkân sağlayacaktır. İspanya ve öbür üretici ülkelerde yaşanan rekolte kayıpları ve ülkemiz üretimindeki artış ülkemizin ihracat yapması için değerli bir fırsat sundu. Dünya fiyatları 10 Avro düzeyindeyken ve bu yüksek fiyatlarla ihracat yapabilecekken fırsat kaçırılmaya devam etmektedir. Zeytinyağı ihracat kısıtlaması zeytinyağlarının uygunsuz şartlarda stoklanmasını ve kalite kaybını beraberinde getirdi. Bu süreçteki kaybımız 400 milyon avro civarında oldu” görüşüne yer verildi.
TEDBİR KARARININ HİÇBİR KESİTE YARARI OLMADI
Dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına getirilen önlemin iç piyasada fiyatların düşmesi gayesiyle alındığına dikkat çekilen açıklamanın devamında; “Tedbir kararı alındığında 180 TL olan zeytinyağı fiyatı düşmek bir tarafa 350 TL düzeylerine çıkmıştır. İhracatımız 2022/23 döneminde 150 bin ton iken, 2023/24 döneminde yüzde 70 civarında kan kaybetmiştir. Önlem kararı nedeniyle ziyan gören yalnızca ihracatçı olmadı. Üretici eserlerini ihracatçılara satamadığı için üreticilerimizde gelir kaybına uğradı. Her şeyden evvel Türkiye ve Türk zeytinyağı ihracatçıları, ihraç pazarlarında prestij kaybetti.”
ÜRETİCİLERİ ZEYTİN AĞAÇLARINI KESMEK ZORUNDA BIRAKMAMALIYIZ
Türkiye zeytincilik dalına son 25 yılda yaptığı yatırımlarla zeytin ağacı varlığını 200 milyona çıkardığı hatırlatılan bildirinin devamında; “Ağaçlar tam randımana geçtiğinde 650 bin ton zeytinyağı ve 1 milyon 200 bin ton sofralık zeytin rekoltesi öngörülmektedir. Bu rekoltenin katma bedele dönüşmesi için ihracatçılarımız ve üreticilerimizin teşvik edilmesi büyük kıymet ve öncelik taşımaktadır. Aksi takdirde 1980’li yıllarda zeytin ağaçlarını kesen üreticilerimiz, içi kan ağlayarak mevcut zeytin ağaçlarını da kesmek zorunda kalacaktır. Üreticileri zeytin ağaçlarını kesmek zorunda bırakmamalıyız” denildi.